Beste Vrienden van Tikondane,
In de Libelle van week 40, (27 september t/m 3 oktober) wordt lezers een “unieke 9-daagse rondreis door Zambia” aangeboden voor de prijs van €2990,- p.p. Wel duur vinden we maar gelukkig is er een goedkoper alternatief.
Bestuurslid Vera Wouters en haar man Max Jongenelen hebben pas een rondreis van 22 dagen door Zambia gemaakt voor de prijs van €2112,- p.p. Ze zeggen zelf dat deze reis de mooiste is die ze ooit hebben gemaakt, en ze zijn ervaren reizigers. Ze zijn o.a. naar twee trekpleisters geweest in Zambia - de beroemde Victoria Falls en het Zuid Luangwa National Park. Maar ze gingen ook de grens over naar Botswana naar Chobe National Park (thuis voor 120.000 olifanten). Zie de bijgevoegde bijlage ('lees verder', onderaan deze nieuwsbrief) voor een overzicht van hun reis.
Het hoofddoel van hun reis was een bezoek aan Tiko natuurlijk en daar zijn ze tien dagen gebleven. De bekende figuur van Elke stond op het luchthaventje van Chipata (de provinciale hoofdstad van Eastern Province) op hen te wachten samen met Abel, de Tiko boekhouder, en hun taxi, en ruim een uur later arriveerden ze op Tiko.
“Ons allereerste beeld van Tiko was dat het armoediger was dan we ons hadden voorgesteld. Dat kan natuurlijk ook iets zeggen over onze voorbereiding. We kregen een kamer in het gebouw Sekelani. (De bougainville is in bloei). Dat was op dat moment het enige gebouw met een (werkende) warme douche. Hard nodig in dat zanderige deel van Zambia, vonden wij. We werden al snel voorgesteld aan Katherine, een Duitse vrijwilligster, die een dag eerder was gearriveerd en een maand zou blijven.
“Gaandeweg legden we steeds meer contacten met de lokale bevolking. Op de veranda hebben we heel veel mensen ontmoet. We leerden al snel zikomo kwambiri zeggen (hartelijk dank) en muli bwanji (hoe gaat het met je). ’s Avonds spraken we altijd met John Western uit Wales die in het St. Francis ziekenhuis werkt als ingenieur en vrijwel elke avond een paar Mosi’s (pilsjes) komt drinken op de Tiko verandah. Ook Lightwell Phiri, een (goed ontwikkelde) boer uit de omgeving kwam elke avond buurten met John en ons, heel gezellig.
Moses, de lokale gids, heeft ons bij aankomst Tiko laten zien. Er is heel wat bedrijvigheid te bewonderen op Tiko: de school, de bibliotheek, het HIV-project, de pindabranderij, de kaasmakerij, de zeepmakerij, het naaiatelier, de weverij, het verbouwen van groenten, het houden (en slachten) van kippen, konijnen en geiten, het maken van bijlen, het vieren van bruiloften en het bakken van brood in de stenen oven of in de solar oven. We zijn meerdere keren over het terrein van Tiko gelopen en telkens zagen we andere activiteiten.
Max en Vera maakten ook enkele uitstapjes in de omgeving bv. naar het kleine stadje Katete waar Max naar de kapper is gegaan, en het St. Francis Ziekenhuis waar de afdeling fysiotherapie hun aandacht heeft getrokken, ze zijn namelijk allebei fysiotherapeut. Ook het dorp Kachipu (per ossenkar) waar men naar traditionele dansen kan kijken werd met een bezoek vereerd. Op de zondag naar de kerk en naar het mini- weeshuis van Doris (die hoofd van de huishouding is opTiko) voor een traditionele maaltijd.
Maar wat hen echt fascineerde was de weg.
“Wij hebben genoten van de Great East Road die langs Tiko loopt. Hier komt Afrika voorbij met volgeladen fietsen, vrouwen met grote ladingen op het hoofd zoals brandhout of een zak maïs en enorme vrachtwagens. Je kunt er heel lang naar blijven kijken als je de schoonheid er van kunt zien”.
Arts en Auto
Terug in Nederland en via haar werkkring heeft Vera contact gehad met het blad “Arts en Auto” dat in veel wachtkamers ligt. Ze werd door een journaliste geïnterviewd over “haar passie voor Tiko”. Het artikel en de foto’s verschijnen in de december editie.
Andere bezoekers
Langzaamaan vinden Nederlanders hun weg naar Tiko. In het afgelopen paar maanden zijn wij benaderd door reizigers die onze website hebben gevonden en tijdens hun rondreis door Zambia (en Malawi) een paar nachtjes in Tiko zijn gebleven. Zoals Vera en Max hebben gedaan, is een verblijf in Tiko goed te combineren met een bezoek aan St. Francis Ziekenhuis dat pal naast Tiko ligt en steun krijgt vanuit Nederland via de Stichting SFH Medical Support Group. Hier werken ook Nederlandse artsen o.a. Dr. Rob Bleichrodt, en nu even terug naar Libelle omdat de echtgenote van Dr. Bleichrodt, journaliste Wieke Biesheuvel, een wekelijkse reisblog voor Libelle schrijft over haar leven in Zambia. Geweldig. Dank zij Wieke en Libelle is Zambia echt in beeld gekomen onder de Nederlanders.
Warm Afrika op een druilerige Nederlandse herfstdag
Met de prachtige herinneringen aan ons verblijf op Tiko nog vers in ons geheugen reden Max en ik zaterdag 2 november naar Amsterdam. We hadden ons ingeschreven voor de Afrikadag in het Tropeninstituut (www.afrikadag.nl). Eenmaal aangekomen keken we onze ogen in eerste instantie uit naar al het rode marmer van de hal van het Tropeninstituut. Wat een schitterend gebouw! De jaarlijkse Afrikadag is een initiatief van FMS (Foundation Max van der Stoel) en is dé dag voor politiek en maatschappelijk debat over internationale samenwerking. Er zijn speeches, debatten, workshops, muziek en modeshows in allerlei zalen naast een grote informatiemarkt. Enkele onderwerpen die aan bod kwamen waren: fair business, women farmers,vakbondsbewegingen in Afrika, eerlijk produceren in partnership, fair trade bloemen, kunnen bedrijven en NGO’s samenwerken?,veiligheid en stabiliteit in Mali en wat ook erg leuk was: het belang van de mobieltjesrevolutie in Afrika!
Bijna iedereen in Afrika loopt met een mobieltje. Ze hebben bij wijze van spreken eerder een mobieltje dan een paar schoenen.
Een mobieltje is de blik naar de wereld en ontzettend belangrijk in het kader van scholing en ontwikkeling. Laten wij nou toevallig (?) 17 mobieltjes met oplader mee hebben genomen naar Tiko als presentje! Dat is dus een goede keus geweest!
Zie foto hiernaast van Doris met sommige van haar weeskinderen. Rond haar hals draagt ze een zelfgebreid hoesje met haar mobieltje erin. Zo lopen al de Tiko vrouwen rond - de ene hoesje mooier dan de andere!
Maarten Kuijpers van “My World”(een platform voor actieve wereldburgers) nodigde mij nog uit om lid te worden van het “My World netwerk”. Hier ga ik me zeker voor aanmelden! Tot slot was er ’s avonds voor de liefhebber nog de afterparty “Africa at night”.
Afrika is rijk maar de lokale bevolking is arm. Ik blijf er in geloven dat dit probleem oplosbaar is.
Vera
Met dank aan Vera en Max en natuurlijk Tizaonana (totziens) op Tiko.
Vriendelijke groeten,
Namens het bestuur van Stichting Tiko
Anne Steenhauer
Secretaris
Tel: 076-5417014
www.tikondanefoundation.nl
Rekeningnr: NL71ABNA0 - 513694404
Nog meer info over de reis van Vera en Max naar Zambia :
Tekst op de foto:
Fysiotherapeute Vera Wouters is bestuurslid van de Tikondane Foundation, een stichting die een woon-, werk- en leergemeenschap in Zambia ondersteunt met geld en goederen. “Samen met mijn man heb ik een praktijk, maar ik wilde meer doen dan alleen mijn werk. Als bestuurslid help ik mee om geld in te zamelen voor stichting Tiko. We zijn net terug uit Zambia. We gaan ons nu richten op het stimuleren van toerisme naar het Tiko community center. Dan maak je het centrum onafhankelijk van geld van buitenaf. We gaan een mooie drieweekse reis samenstellen, met een bezoek aan verschillende wildparken en een verblijf op Tiko. Ook het nabijgelegen St. Francis Hospital wordt dan bezocht. Daar werken ook twee Nederlandse artsen. Medewerkers van het ziekenhuis, bewoners en werknemers van Tiko, studenten en toeristen, iedereen ontmoet elkaar ’s avonds bij Tiko. Ik heb veel gereisd in Afrika, maar ik heb naar geen plek zoveel heimwee als naar Tiko.”
tikondanefoundation.nl
Kosten per persoon (bij 2 personen):
- Vlucht KLM: € 795,- retour p/p. Deze vlucht is meestal duurder maar af en toe voor deze prijs in de aanbieding
- Double entry visum: € 61,-
- Taxi naar hotel: € 22,50 per taxi, dus € 11,25 p/p
- Lusaka Backpackers Hotel 2 nachten: € 42,- p/p
- Busreis Lusaka – Livingstone: 20,- p/p
- Livingstone nachten: JollyboysBackpackers € 70,-
- 
-
-
Max neemt een microflight boven de Victoria Falls
- Entree Victoria Falls: € 15,- p/p
- Safari Chobe in Botswana: € 112,-
- Taxi naar vliegveld: € 22,50 per taxi, dus € 11,25 p/p
- 2 interne vluchten: € 244,- p/p
- Taxi Chipata – Katete: € 37,- per taxi, dus € 18,50 p/p
- Katete 11 nachten: € 66,- p/p
- Trips vanuit Tiko: € 50,- ???
- Taxi Katete - Mfuwe: € 135,- per taxi, dus € 67,50 p/p
- Flatdogs Lodge, 3 nachten in South Luangwa National Park (all inclusive): € 359
- Vlucht Mfuwe - Lusaka: € 138,- pp
- 1 nacht Lusaka Backpackers: 21,- p/p
- Taxi naar vliegveld: € 22,50 per taxi, dus € 11,25 p/p
Totaal: 2112,75 p/p
N.B.: € 1,- is bijna 7 ZMW (Kwacha) / 100 ZMW = € 14,37
Kamperen in Flatdogs met de buren. “Flatdog” is de lokale naam voor krokodil.
Na 10 dagen Tiko heeft Tim ons met de taxi naar Flatdogs gebracht, een lodge aan het South Luangwa National Park in Zambia, waar Elke altijd 10% korting kan regelen. We hadden daar een luxe safaritent die uitkeek op de rivier. Dag en nacht staken er dieren de rivier over. Dus er liepen voortdurend olifanten en giraffen langs je tent. Dat was in het begin best eng. We hebben de volgende dag een ochtendsafari gemaakt, waarbij we veel dieren hebben gezien waaronder een luipaard die met zijn “kill” op een tak in de boom zat. De avondsafari liet ons ook nog zebra’s zien, slangen, apen, etc. Toen het donker werd zagen we 13 welpen. Vervolgens bleken we opeens midden in een omsingeling te zitten door 6 leeuwinnen die een groep buffels wilden aanvallen. Ze liepen met hun agressieve blik vlak langs de wagen. Dat was een ware afsluiting van de safari.